Center for People and Buildings

U bent hier: >>Maand van de geschiedenis: thuiswerken

Maand van de geschiedenis: thuiswerken

5 oktober 2021

Maand van de geschiedenis: thuiswerken

Deze maand - oktober 2021 - is de Maand van de Geschiedenis. Dit jaar luidt het thema 'Aan het werk'. In het kader van dit thema biedt CfPB-onderzoeker/historicus Dennis la Brijn een kort overzicht van de geschiedenis van hybride werken.



23 november 2021 - CfPB-symposium Voorbij Hybride Werken

De vraag hoe we na de coronapandemie gaan werken is overal aan de orde. Door velen wordt deze vraag beantwoord met de modieuze term ‘HYBRIDE!’. Maar wat betekent dit precies? Hoe implementeer je hybride werkvormen op de korte termijn? Wat zijn de baten en wie profiteert: de werkgever, de werknemer, de samenleving? Geven managers hybride werken een kans? En wat betekenen de veranderingen op de langere termijn voor mens, werk en werkomgeving?

Op 23 november 2021 houdt het Center for People and Buildings een symposium waar door tal van specialisten het gesprek wordt aangegaan over deze belangrijke vragen.
 
 

April-december 2020: We Werken Thuis

Op initiatief van Aestate/Ontrafelexperts, het Center for People and Buildings (CfPB), TU Delft en TU Eindhoven vindt er gedurende 2020 onder de titel We Werken Thuis een groot onderzoek plaats naar de ervaringen van thuiswerkers gedurende de corona-pandemie. Het onderzoek wijst uit dat thuiswerken door velen als positief wordt ervaren: zo blijken de respondenten niet zelden productief op de thuiswerkplek, zeker wanneer het gaat om concentratiewerkzaamheden. Toch komen er ook problemen aan de oppervlakte. Niet iedereen voelt zich even prettig thuis, bij sommigen ontstaan er gezondheidsklachten en de sociale cohesie in organisaties staat zo hier en daar onder druk. Om een antwoord te formuleren op de gerezen vragen zetten de initiatiefnemers van We Werken Thuis een vervolgonderzoek op: Werk in Transitie.

 

2020 Corona-crisis

Een groot deel van werkend Nederland werkt plotseling thuis. In de persconferentie van Mark Rutte op donderdag 12 maart werd werkend Nederland aangeraden zoveel mogelijk thuis te werken om sociale contacten zoveel mogelijk te beperken. Het coronavirus verspreidt zich na Italië nu ook in Nederland. Om te voorkomen dat de zorg niet overbelast raakt is het van belang maatregelen te nemen om de corona-uitbraak te beheersen. Eén van deze maatregelen is thuiswerken.

 

6 april 2020 Nieuwe cijfers CBS over thuiswerken

Het CBS maakt de laatste cijfers bekend over het thuiswerken in Nederland. De recentste cijfers komen uit 2019. Ten opzichte van het laatste bericht zien we dat het aantal mensen dat er een lichte stijging te zien is in het aantal thuiswerkers. In totaal werken 3,5 miljoen Nederlanders gewoonlijk of incidenteel thuis. Dit is 39% van alle werkenden.Zie voor het gehele artikel en grafieken het hele artikel hier.

 

2017 CBS over thuiswerken

'Van alle werkenden in 2015, werkten er 3 miljoen thuis. (...) Twee derde zijn zogenaamde incidentele thuiswerkers'. Het CBS geeft in dit korte filmpje aan hoe het aantal thuiswerkers in opgebouwd. Welke beroepsgroepen werken er zoal thuis? Ook het CBS haalde uit hun gegevens al op dat thuiswerkers tegen problemen aanliepen. Bekijk het filmpje hier.

 

1 januari 2016 Wet Flexibel Werken

Werken gaat steeds minder om een standaard werkdag van negen tot vijf op kantoor. In plaats daarvan zijn er voor medewerkers steeds meer mogelijkheden om tijd- en plaatsonafhankelijk te werken. Dit is ook opgenomen in de nieuwe wetgeving in Nederland. Twee onderdelen hiervan zijn het aanpassen van de werktijden en het aanpassen van de werkplek. Dankzij deze wet kan de werknemer een verzoek bij de werkgever indienen om bijvoorbeeld één dag vanuit huis te gaan werken.

 

2010 Begin je werkdag in je badjas, niet in de file

Vanuit het Nieuwe Werken zou je de file kunnen mijden en vanuit huis, of zelfs vanuit bed kunnen werken. Met een roze badjas probeerde deze zelfstandig ondernemer thuiswerken bij meer mensen onder de aandacht te brengen, als het probleem tegen lange reistijden en verlies van werktijd. Bekijk het filmpje hier.

 

2006 Het scheiden van werk en privé

Thuiswerken klinkt leuk. In 'The Art of Working' zegt consultant Erik Veldhoen dat er 'no alternative' is voor het tijd- en plaats-onafhankelijk werken. Maar is het daarmee ook probleemloos om (bijvoorbeeld) thuis te werken? In een artikel in de Volkskrant, geschreven door Latifa Ben Ali Salah, worden daar vraagtekens bij gezet. Aanleiding voor het artikel (7 april 2006) is een promotie-onderzoek Rozemarijn de Man van de VU, waaruit onder meer naar voren komt dat 'telewerkers' de grens tussen werk en privé niet goed kunnen scheiden (zie het proefschrift). De gedachte dat thuiswerken niet alleen maar positief is, en ook nadelige effecten zou kunnen hebben op thuiswerkers, komt sindsdien ook in tal van andere studies en artikelen aan de orde.

 

18 februari 2000 Blik op de weg over thuiswerken

Het bekende verkeersprogramma Blik op de Weg maakt in februari van 2000 een item over thuiswerken. De presentator stelt dat thuiswerken een hoop verkeersaanbod, en daarmee files, zou schelen. In het filmpje worden positieve en negatieve aspecten van thuiswerken benoemd. Zou telewerken nu helpen tegen de enorme drukte op de weg, of lijkt dit bij nader inzien een loze belofte van thuiswerken te zijn? Bekijk het filmpje hier.

 

1995-1998 Debiteuren crediteuren

Heeft het televisieprogramma Jiskefet - met daarin het cult-onderdeel 'Debiteuren Crediteuren' - bijgedragen aan de roep om meer telewerk-mogelijkheden? Feit is dat Herman Koch, Kees Prins en Michiel Romeyn de lulligheid van de traditionele kantooromgeving op wel heel treffende en humoristische wijze wisten te karakteriseren. bijke hier een fragment.

 

1995-1996 Realisatie hoofdkantoor Interpolis in Tilburg

Interpolis laat hun nieuwe kantoor inrichten volgens de filosofie van 'Het Nieuwe Werken'. Deze theorie werd vooral uitgedragen door Erik Veldhoen. In 1997 plaatste het ICT-tijdschrift Computable een artikel over het kantoor van de toekomst. Het kantoor bevatte opmerkelijke aanpassingen. Zo had niemand meer een eigen werkplek. Iedereen werd geacht werk en werkplek op elkaar af te stemmen. Een ander opvallende toevoeging was de flexi-koffer, zodat medewerkers gemakkelijk van plek kunnen wisselen. Of ze in Tilburg het kantoor van de toekomst hadden ontwikkeld, durfde men nog niet te zeggen. Wel waren er al andere organisaties die het concept graag wilden overnemen, zoals het hoofdbureau van de Politie Amsterdam. Computable: 'Wie weet hebben ze in Tilburg echt het kantoor van de toekomst uitgevonden.'Lees het hele artikel hier

 

10 november 1992 Proef met telewerken succesvol afgerond

Op 10 november 1992 bericht Trouw over de resultaten van proef met telewerken bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Het experiment was zo succesvol dat senior adviseur telewerken bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat Maarten Botterman verwacht dat binnen twee jaar "zo'n zeshonderd tussen de 20 en 60 procent van hun werktijd thuis zullen werken." Uit de proef komt naar voren dat de productiviteit stijgt, werk tijdiger wordt afgeleverd en de motivatie van de werknemer toeneemt. Botterman wijst echter ook op de gevaren van telewerken: "Je verdient aan de ene kant je reistijd terug, maar je moet ook het inzicht en de discipline krijgen dat je ook een priveleven kunt leiden.""Het experiment heeft uitgewezen dat vooral inhoudelijk werk dat veel concentratie vergt zich leent om thuis te doen. In de praktijk blijkt dat vooral middelbaar en hoger personeel voor telewerk in aanmerking komt." Lees het hele artikel hier

 

6 augustus 1991 World Wide Web

Telewerken kon nog verder uitgroeien dankzij de introductie van het World Wide Web. Volgens diverse voorstanders betekende dit dat er definitief gebroken kon worden met het traditionele kantoorconcept. Men hoefde niet langer meer aanwezig te zijn op kantoor om zaken met elkaar te delen. Steeds meer kon via het nieuwe internet.

 

Juni 1990 Proef met telewerken

Uit het NRC Handelsblad van 7 augustus 1989: "Zestig ambtenaren van het ministerie van verkeer en waterstaat (sic) gaan met ingang van juni 1990 bij wijze van experiment drie dagen per week thuis werken. Hiermee voert Verkeer en Waterstaat een proef uit met zogenoemd 'telewerken'. In het Structuurschema Verkeer en Vervoer kondigde het departement vorig jaar al aan dat er zo'n proef zou komen. Telewerken, waarbij de personeelsleden thuis de beschikking krijgen over computerapparatuur en een telefax, wordt als een van de methoden beschouwd om de files in de spitsuren te verkleinen. De bedoeling is het experiment een jaar te laten duren en dan zowel de effecten ervan op het spitsverkeer als op de de produktiviteit van de ambtenaar te bekijken. Slaagt het project, dan is de bedoeling het op grotere schaal door, te voeren en kan het andere organisaties als voorbeeld dienen."

 

1986 Van Kooten en De Bie over thuiswerken

Bekijk het filmpje hier.

 

Contactpersoon

Dennis La Brijn

Dennis La Brijn

Researcher /MA Geschiedenis