Campus NL - investeren in de toekomst
December 2016 | TU Delft Campus Research Team
Evi de Bruyne van het CfPB maakte deel uit van een onderzoeksteam van de TU Delft, dat onder leiding van dr. Alexandra den Heijer onderzoek deed naar verleden, heden en toekomst van de universiteitscampus.
Opdrachtgever VSNU vat het onderzoek op haar website als volgt samen:
Moderne huisvesting en faciliteiten zijn cruciaal voor het realiseren van baanbrekend onderzoek en goed onderwijs. Wetenschappers zijn voor het doen van nieuwe ontdekkingen afhankelijk van de nieuwste apparatuur en studenten vragen om moderne werkplekken. Waar tien jaar geleden nog werd gedacht dat de campus steeds virtueler zou worden, is nu duidelijk dat studenten en medewerkers juist meer behoefte hebben aan fysieke ontmoeting en samenwerking op de campus.
Dit is één van de belangrijke conclusies uit het rapport Campus NL. In opdracht van de VSNU en 14 Nederlandse universiteiten heeft een onderzoeksteam van de TU Delft, onder leiding van dr. Alexandra den Heijer, onderzoek gedaan naar verleden, heden en toekomst van de universiteitscampus. Uit het onderzoek blijkt dat de universiteiten, sinds zij in 1995 de universiteitsgebouwen in eigendom hebben gekregen, hun middelen slim en efficiënt inzetten. In de afgelopen 10 jaar is het aantal studenten en medewerkers flink toegenomen, maar slagen universiteiten er toch in door slimmer ruimtegebruik iedereen een plek te geven. Tegelijkertijd is het onderhoudsniveau van gebouwen flink verbeterd.
Complexe opgave
Het onderzoek laat ook zien dat het goed managen van de campus een steeds complexere opgave wordt. Door toenemende dynamiek is het lastiger in te schatten hoeveel en welk type ruimte er over tien, twintig of dertig jaar nodig zal zijn. Zo zijn studentenaantallen, mede door een groter aandeel internationale instroom, minder eenvoudigste voorspellen. Daarnaast veranderen de functionele eisen aan onderwijsruimtes en labs steeds sneller door wijzigende onderwijsmethoden en onderzoeksthema’s. De verduurzamingsopgave, strengere regelgeving, hogere eisen van gebruikers en het toenemend gebruik van ICT-voorzieningen zijn ook voorbeelden van trends die de functionele eisen aan universiteitsgebouwen sterk beïnvloeden. De universiteiten herkennen de aanbeveling in het rapport om in de huisvestingsplannen rekening te houden met verschillende scenario’s, waaronder krimp. Zij doen dit bijvoorbeeld door flexibel te bouwen of door het huren van een deel van hun huisvesting.
Eerst sparen, dan investeren
Het maken van slimme keuzes is cruciaal aangezien met het bouwen, renoveren en onderhouden van huisvesting en faciliteiten grote bedragen zijn gemoeid. Investeren vanuit eigen vermogen (door eerst te sparen) is goedkoper dan investeren vanuit vreemd vermogen (door te lenen en vervolgens jarenlang rente te betalen). Universiteiten kiezen er daarom voor om hun vastgoedinvesteringen zoveel mogelijk te financieren met eigen middelen. Het verschilt per universiteit hoe oud de gebouwen zijn en in hoeverre er binnenkort veel vervangen moet worden. Dit verklaart mede de groei van het eigen vermogen en de liquide middelen van (een deel van de) universiteiten in de afgelopen jaren.
Klik hier voor het volledige rapport dat u kunt inzien op de website van VSNU.