Center for People and Buildings

U bent hier: >>Hoe de waardering van het kantoor veranderde na...

Hoe de waardering van het kantoor veranderde na de COVID-crisis

19 januari 2024

Hoe de waardering van het kantoor veranderde na de COVID-crisis

De definitieve doorbraak van hybride werken dwingt ons opnieuw na te denken over de waarde van het kantoor. Overal horen we dat het kantoor aan andere eisen moet voldoen, met bijvoorbeeld meer nadruk op ‘ontmoeten’ en minder op ‘concentreren’. Maar kloppen deze aannames wel?

Om hier inzicht in te krijgen, vergeleken we WODI-data uit 2012-2019 met Werk in Transitie Monitor-data uit 2023 wat betreft de beleving van de werkomgeving bij twee organisaties. Van deze twee organisaties weten we dat er nauwelijks veranderingen hebben opgetreden in de werkomgeving. Op die manier is beter in beeld te krijgen wat de precieze invloed is van de veranderde - hybride - manier van werken op de beleving van de kantoorwerkomgeving. We keken naar 19 verschillende aspecten van de werkomgeving. 

Medewerkers zijn nu het meest tevreden met de mogelijkheid tot communicatie en sociale interactie. Het minst tevreden over de temperatuur en het klimaat.

Stijgende waardering voor negen werkomgevingsaspecten na corona

Over negen aspecten van de werkomgeving op kantoor zijn medewerkers nu meer tevreden dan vóór COVID (zie de tabel hieronder). Er is, statistisch gezien, een grote stijging in de waardering van de mogelijkheden tot communicatie en sociale interactie op kantoor. Bovendien zijn op dit punt de minste mensen ontevreden: ‘slechts’ 7 procent van de bevraagden geeft aan ontevreden te zijn. Dit roept de vraag op of de huidige nadruk op het faciliteren van meer ontmoetingsplekken op kantoor terecht is.

De tevredenheid over de mogelijkheden tot communicatie en sociale interactie op kantoor is het hoogst van alle gemeten aspecten. Dit roept vragen op over de nadruk van het faciliteren van ‘ontmoeten’ op kantoor.

Opmerkelijk is verder de toename in tevredenheid over het uitzicht vanaf de werkplekken. Op dit vlak zien we een beduidende stijging. Daarnaast is er een matige stijging in tevredenheid over de functionaliteit en het comfort van de werkplek. Ook over de akoestiek op de werkplek is de tevredenheid na COVID licht hoger dan in de periode 2012-2019.

Aspecten van de werkomgeving waarop de tevredenheid in de loop der tijd gestegen is. Op de Y-as: 1=Zeer ontevreden, 2= Tevreden, 3=Neutraal, 4=Tevreden, 5=Zeer tevreden.

Verminderde waardering voor zeven werkomgevingsaspecten na corona

Zeven aspecten van de werkomgeving tonen een afname in waardering in vergelijking met de periode vóór COVID (zie de tabel hieronder). Opvallend is de daling in tevredenheid over het aantal beschikbare overlegplekken en het aanbod van verschillende soorten overlegplekken. Mogelijk worden overlegfaciliteiten met name gemist op de ‘piekdagen’ van het kantoor, veelal de dinsdag en de donderdag. Dit suggereert twee globale oplossingsrichtingen: het uitbreiden van het aantal overlegplekken, of het ontwikkelen van beleid gericht op het ‘aftoppen’ van de bezettingspiek op dinsdag of donderdag.

Ondanks de verminderde aanwezigheid op kantoor, is de tevredenheid over het aantal en de diversiteit van overlegplekken afgenomen ten opzichte van de situatie voor de coronacrisis.

Wellicht het meest in het oog springend is de lage – en sterk gedaalde – tevredenheid over het zelf kunnen regelen van het klimaat. Hoewel dit aspect al relatief laag scoorde in de periode 2012-2019, laten de gegevens van 2023 een sterke daling zien. Ook de waardering voor de temperatuur in de werkomgeving is sterk gedaald in vergelijking met pre-COVID.

Aspecten van de werkomgeving waarop de tevredenheid in de loop der tijd gedaald is. Op de Y-as: 1=Zeer ontevreden, 2= Tevreden, 3=Neutraal, 4=Tevreden, 5=Zeer tevreden.

Geen verschil op drie punten

Op drie punten is er geen verschil tussen de tevredenheid in de periode 2012-2019 en post-COVID. Respondenten beoordelen de ligging van de ruimten ten opzichte van elkaar en de ventilatie in de werkomgeving hetzelfde. Het meest opvallende oogpunt waarop geen verschil gevonden kan worden is de waardering voor de mogelijkheid om geconcentreerd te werken. Hoewel de bezetting op kantoor anno 2023 structureel onevenwichtiger was dan voor 2020 – met duidelijke piekdagen op dinsdag en donderdag – is er geen noemenswaardig effect zichtbaar op de beleving van de concentratiemogelijkheden in het kantoor. 

WODI en Werk in Transitie Monitor

Sinds 2004 verzamelt het CfPB met het Werkomgevingsdiagnose instrument (WODI) gegevens over de waardering van de werkomgeving. Vanaf 2023 zetten we hiervoor de Werk in Transitie Monitor (WiT Monitor) in. Dankzij de WODI en de WiT Monitor – beide wetenschappelijk gefundeerde digitale surveys – is het CfPB in de unieke positie om de langjarige ontwikkeling van de werkomgeving in beeld te brengen. 

Dit onderzoek voerden we uit voor onze partners het Rijksvastgoedbedrijf en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koningsrijkrelaties. Als je geïnteresseerd bent in meer informatie over het onderzoek, neem dan gerust contact op met een van onze onderzoekers.

Contactpersoon

Gijs Brouwers

Gijs Brouwers

Researcher / MSc Public Adminstration and Organisational Science